Veehouders Marjan en Erik van der Velde kiezen voor lage kosten en biodiversiteit
De koeien lusten het kruidenrijke gras van Marjan en Erik van der Velde graag. De melkveehouders uit het Groningse Niehove zijn tevreden over de hoeveelheid en kwaliteit van hun melk. In droge periodes blijft dit grasland groener dan een monocultuur.
Marjan en Erik van der Velde
Dat een kruidenrijk mengsel beter is voor de gezondheid van de dieren vinden Marjan en Erik van der Velde logisch klinken. Erik: „Het is misschien moeilijk te bewijzen, maar het voelt logisch dat je bij versimpeling van het menu veel voedingsstoffen mist.” Marjan: „Een monocultuur neemt maar een deel van de voeding op. Zo wordt het vee ziektegevoeliger en wij willen zo min mogelijk medicatie.”
De melkveehouders hebben hun bedrijf op de Poppemaheerd. Het is de hoogstgelegen heerd in de regio. De boerderij bleef zo in het verleden droog als het water rondom hoog stond. De kronkelige weggetjes in het gebied rond Niehove zijn op de dijken gelegd die de monniken van het klooster in Aduard in de middeleeuwen aanlegden. Tussen de dijken ligt vruchtbare kleigrond. De meeste bedrijven in de regio groeiden uit tot hoogproductieve melkveebedrijven. Volgens de Van der Veldes is hun manier van boeren opgeschoven van het productiegerichte systeem naar een systeem met lagere kosten.
Met weidegang naar biologisch
De verandering op het bedrijf begon via een graslandstudieclub, waar Erik een jaar of acht geleden aan deel ging nemen. „Ik volgde een cursus in het kader van Pure Graze. Dan ga je veel meer richten op de weidegang.” Marjan: „Dat lage kosten systeem kwam zo dicht bij biologisch op den duur dat we de extra opbrengst van biologische melk beter konden gaan krijgen. We zijn nu twee jaar biologisch.” „We hadden al een heel biodivers systeem en gebruikten al geen kunstmest meer. We geloven wel in dit systeem”, zegt Erik.
Toch valt het niet altijd mee om zo te boeren. De natuur kan ook voor uitdagingen zorgen. Het derde droge jaar op rij beperkt de grasopbrengst in voorjaar 2020. Erik: „Met wat kunstmest had ik dit voorjaar wel iets meer gras gehad, maar dat gebruiken we natuurlijk niet meer. Ook hadden we vorig jaar veel muizenschade in het kruidenrijke grasland.” Het herstel van die percelen is moeilijk onder de huidige droge omstandigheden. Marjan zegt dat er kale stukken met krimpscheuren ontstaan zijn.
Doorgaan
Ondanks de hobbels op het pad gaan de veehouders wel verder op deze manier. Erik: „De omstandigheden mogen moeilijk zijn, maar het systeem klopt wel. Voor de muizen kwamen, hielp het kruidenrijke grasland ons juist door de droogte heen.” Hij houdt een graslandkalender bij om de verschillen tussen het ‘oude’ en het soortenrijke land te vergelijken. „Het kruidenrijke deel leverde in de droge periode twee keer zoveel op als het oude grasland.” De koeien zijn volgens Marjan gek op het kruidenrijke mengsel en Erik ziet goede resultaten met het melken. „Ik kan andere telers geruststellen die dit willen proberen: het kost geen melk.”
